นายนิดนำรถยนต์ที่จำเลยให้ยืมเพื่อไปรับเงินที่จำเลยให้ยืมจากภรรยาของจำเลยนั้น มิใช่เป็นการทำการแทน

การที่นายนิดนำรถยนต์ที่จำเลยให้ยืมเพื่อไปรับเงินที่จำเลยให้ยืมจากภรรยาของจำเลยนั้น มิใช่เป็นการทำการแทนจำเลยแต่เป็นการทำเพื่อกิจการและประโยชน์ของนายนิดเองเท่านั้น นายนิดจึงมิใช่ตัวแทนของจำเลย จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดในผลแห่งละเมิด

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5549 5550 /2541

คำพิพากษาย่อสั้น
     จำเลยเป็นเจ้าของรถยนต์กระบะคันเกิดเหตุโดยในขณะเกิดเหตุจำเลยให้ น. ยืมเงิน โดยให้ น. ขับรถยนต์ของจำเลยคันดังกล่าวไปรับเงินจากภรรยาของจำเลย แล้ว น.ขับรถยนต์ไปเฉี่ยวชนกับรถจักรยานยนต์คันอื่นโดยละเมิด เป็นเหตุให้ ณ.ผู้ขับขี่ และ บ. ซึ่งนั่งซ้อนท้ายมากับรถคันดังกล่าวถึงแก่ความตาย แต่การที่ น. นำรถยนต์ที่จำเลยให้ยืมเพื่อไปรับเงินที่จำเลยให้ยืมจากภรรยาของจำเลย มิใช่เป็นการทำการแทนจำเลย หากแต่เป็นการทำเพื่อกิจการและประโยชน์ของ น.เอง ดังนี้น. จึงมิใช่ตัวแทนของจำเลย จำเลยย่อมไม่ต้องรับผิดในผลแห่งละเมิดซึ่ง น. ได้กระทำไป

คำพิพากษาย่อยาว
     คดีทั้งสองสำนวนนี้ ศาลชั้นต้นสั่งให้รวมพิจารณาเป็นคดีเดียวกันโดยให้เรียกโจทก์ที่ 1 ที่ 2 ในสำนวนแรกว่า โจทก์ที่ 1 ที่ 2 เรียกโจทก์ที่ 1 ที่ 2 ในสำนวนหลังว่า โจทก์ที่ 3 ที่ 4 เรียกจำเลยทั้งสองสำนวนว่า จำเลย
โจทก์ทั้งสี่ฟ้องจำเลยว่า โจทก์ที่ 1 ที่ 2 เป็นบิดามารดาของนายณัฐพล สรรพสิทธิ์ โจทก์ที่ 3 ที่ 4 เป็นบิดามารดาของนายบันลือศักดิ์ ปลื้มใจ โจทก์ที่ 1 เป็นเจ้าของรถจักรยานยนต์หมายเลขทะเบียน ลพบุรี ช - 9562 จำเลยเป็นเจ้าของและผู้ครอบครองรถยนต์หมายเลขทะเบียน ป - 4865 ลพบุรี วันเกิดเหตุจำเลยให้นายนิดไม่ทราบนามสกุลขับรถยนต์หมายเลขทะเบียน ป - 4865 ลพบุรีแทนจำเลยไปตามถนนสายลพบุรี - วังม่วง มุ่งหน้าไปทางอำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี ด้วยความประมาท เป็นเหตุให้รถคันดังกล่าวพุ่งชนรถจักรยานยนต์ที่นายณัฐพลขับอย่างแรง ทำให้นายณัฐพลถึงแก่ความตายทันที ส่วนนายบันลือศักดิ์ได้รับอันตรายสาหัสและถึงแก่ความตาย การกระทำโดยประมาทของนายนิดเป็นเหตุให้โจทก์ทั้งสี่ได้รับความเสียหาย เป็นการทำละเมิดต่อโจทก์ทั้งสี่ ขณะกระทำละเมิดนายนิดปฏิบัติการขับรถแทนจำเลย จำเลยซึ่งเป็นตัวการจึงต้องร่วมรับผิดด้วย ขอให้บังคับจำเลยชำระค่าซ่อมรถจักรยานยนต์กับค่าสินไหมทดแทนและค่าปลงศพแก่โจทก์ที่ 1 ที่ 2 เป็นเงิน 125,265 บาท และชำระค่าสินไหมทดแทนและค่าปลงศพแก่โจทก์ที่ 3 ที่ 4 เป็นเงิน 100,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยทั้งสองสำนวนให้การว่า จำเลยเป็นเจ้าของรถยนต์กระบะหมายเลขทะเบียน ป - 4865 ลพบุรี จำเลยได้ให้นายนิดไม่ทราบนามสกุลยืมรถคันดังกล่าวไปทำกิจธุระของนายนิด ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงินค่าเสียหายให้แก่โจทก์ที่ 1 ที่ 2 เป็นเงิน 82,000 บาท ให้โจทก์ที่ 3 ที่ 4 เป็นเงิน80,000 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ที่ 1 ที่ 2 กับโจทก์ที่ 3 ที่ 4 คำขออื่นนอกจากนี้ให้ยก
จำเลยทั้งสองสำนวนอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษายืน
จำเลยทั้งสองสำนวนฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงรับฟังเป็นยุติตามที่ศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยว่า จำเลยเป็นเจ้าของรถยนต์กระบะคันหมายเลขทะเบียนป - 4865 ลพบุรี ขณะเกิดเหตุจำเลยให้นายนิดยืมเงิน 5,000 บาทโดยให้นายนิดขับรถยนต์ของจำเลยคันดังกล่าวไปรับเงินจากภรรยาของจำเลยที่อำเภอพัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี แล้วนายนิดขับรถยนต์ไปเฉี่ยวชนกับรถจักรยานยนต์คันหมายเลขทะเบียน ลพบุรี ช - 9562ที่บริเวณระหว่างซอย 18 - 19 ตำบลพัฒนานิคม อำเภอพัฒนานิคมจังหวัดลพบุรี เป็นเหตุให้นายณัฐพล สรรพสิทธิ์และนายบันลือศักดิ์ ปลื้มใจ ถึงแก่ความตาย
ปัญหาว่านายนิดเป็นตัวแทนของจำเลย ซึ่งจำเลยจะต้องรับผิดในผลแห่งละเมิดที่นายนิดได้กระทำไปดังกล่าวต่อโจทก์ทั้งสี่หรือไม่เห็นว่า การที่นายนิดนำรถยนต์ที่จำเลยให้ยืมเพื่อไปรับเงินที่จำเลยให้ยืมจากภรรยาของจำเลยนั้นมิใช่เป็นการทำการแทนจำเลยแต่เป็นการทำเพื่อกิจการและประโยชน์ของนายนิดเองเท่านั้น นายนิดจึงมิใช่ตัวแทนของจำเลย จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดในผลแห่งละเมิดซึ่งนายนิดได้กระทำได้ดังกล่าว
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ทั้งสองสำนวน

กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 420
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 425
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 426
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 427
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 437

ผู้พิพากษา
ม.ล.เฉลิมชัย เกษมสันต์
สถิตย์ ไพเราะ
ศุภชัย ภู่งาม

แหล่งที่มา: กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา